Xử lý bùn thải nguy hại là công đoạn cuối cùng của quy trình xử lý nước thải. Trong quá trình xử lý nước thải một khối lượng lớn các chất thải thứ cấp chính là bùn thải. Bùn thải nguy hại nếu không có những biện pháp quản lý chặt chẽ mà xả ngay ra môi trường sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến môi trường và sức khỏe con người.
Xử lý bùn thải nguy hại như thế nào cho đúng cách? Bùn thải nguy hại có những thành phần nào? Hãy cùng nhau theo dõi bài viết này để tìm ra phương pháp phù hợp với bạn nhé!!
Xử lý bùn thải nguy hại cần có kiến thức nhất định
Bùn thải nguy hại từ các quá trình xử lý nước thải công nghiệp, nông nghiệp, sinh hoạt…đặc biệt là bùn thải từ hệ thống xử lý nước thải công nghiệp tập trung trong các ngành sản xuất, gia công kim loại. Chứa một lượng lớn kim loại nặng như Cu, As, Cr, Ni, Cd...nên được quản lý theo quy định về quản lý chất thải nguy hại.
Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất tại các khu công nghiệp, khu chế xuất phần lớn là chế biến thủy sản, dệt may và các lĩnh vực khác nên lượng bùn thải từ hệ thống xử lý nước thải tập trung chứa một lượng lớn các thành phần khiến việc này trở nên phức tạp, nguy hại khó kiểm soát.
Khái niệm về bùn thải nguy hại hiện nay
✔️ Trong quá trình nạo vét: Xử lý bùn thải chính là bùn sau nạo vét được tạo ra trong quá trình nạo vét kênh mương, trong quá trình hoàn thiện cơ sở hạ tầng và hệ thống giao thông.
✔️ Hệ thống cống thoát nước: Chúng tích tụ trong cống rãnh trong quá trình sử dụng. Việc dọn dẹp thường xuyên hoặc nâng cấp tòa nhà sẽ tạo ra chúng.
✔️ Hệ thống xử lý nước thải: Sau quá trình xử lý nước thải của các cơ sở, xí nghiệp sẽ tạo ra một lượng lớn bùn thải độc hại.
✔️ Hệ thống cấp nước: từ nhà máy cấp nước của trạm tập trung.
Các nhà máy tạo ra loại bùn độc hại: hệ thống xử lý nước, mực in, xi mạ điện, sản xuất nhôm thép, nhựa, thép không gỉ, sơn, gỗ. Ngoài ra, các công ty chế biến thực phẩm, đồ uống, bia, bánh kẹo, bơ sữa,…phát sinh ra bùn thải công nghiệp độc hại trong quá trình xử lý nước thải.
Các nguồn chính phát sinh ra bùn thải nguy hại
Thực tế cho thấy, ở một nước đang phát triển như nước ta hiện nay, quy trình xử lý bùn thải công nghiệp gặp rất nhiều khó khăn và hiệu quả chưa tốt. Doanh nghiệp rất sơ suất và chủ quan trong việc xử lý bùn thải công nghiệp.
Có rất nhiều nhà máy, xí nghiệp, nhà máy sản xuất bất chấp nguy hiểm thu gom, xử lý bùn cặn nước thải và thải trực tiếp ra môi trường. Bất chấp các quy định quốc gia về xử lý bùn thải công nghiệp và coi thường sức khỏe của cư dân ở những khu vực mà các công ty thường đổ trộm bùn thải công nghiệp.
Bùn thải nguy hại chủ yếu được sản xuất trong: dệt nhuộm, xi mạ điện, mực in, sản xuất thép, nhôm, thép không gỉ, nhựa, giấy, gỗ, sơn và các hệ thống xử lý nước thải khác; từ sản xuất bia, nước giải khát,...Bùn thải nguy hại nếu không được quản lý hợp lý có thể gây ô nhiễm môi trường.
Thực trạng của bùn thải nguy hại hiện nay ở nước ta
Như đã nói ở trên, bùn trong nước thải công nghiệp có chứa các chất độc hại, nếu xả trực tiếp mà không qua xử lý, lâu ngày sẽ gây ô nhiễm môi trường.
Mặt khác, bùn thải nguy hại có thể gây ô nhiễm nguồn nước nếu không được quản lý hợp lý. Tiếp xúc và sống trong nguồn nước bị ô nhiễm có thể dẫn đến bùng phát dịch bệnh, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ sinh thái và đe dọa sức khỏe con người. Vì vậy, xử lý bùn thải công nghiệp là công đoạn không thể thiếu trong hệ thống xử lý chất thải của doanh nghiệp, công ty và cần được quan tâm đặc biệt.
Để bảo vệ môi trường và sức khỏe người dân, các cơ quan quản lý cần có biện pháp mạnh tay, ngăn chặn tình trạng các công ty đổ bùn thải ra khu dân cư.
XEM THÊM: Các phương pháp xử lý bùn
Tác hại của bùn thải đối với môi trường và sinh hoạt của con người
Phương pháp xử lý chất thải bùn này sử dụng cả vi sinh vật kỵ khí hoặc hiếu khí và hóa chất để loại bỏ các thành phần độc hại.
✔️ Bể xử lý bùn sinh học kỵ khí hoặc hiếu khí giúp phân hủy các chất hữu cơ bao gồm cả vi khuẩn có hại và giảm thể tích bùn. Kết quả của quá trình này là bùn sinh học, một phần là bùn thải nguy hại có chứa kim loại nặng.
✔️ Bể xử lý hóa chất sẽ tiếp nhận bùn có hại chứa kim loại nặng từ bể xử lý vi sinh. Tại đây, các kim loại nặng sẽ được trung hòa thành các hợp chất vô hại hoặc ít có hại hơn bằng cách sử dụng các hóa chất phù hợp. Cuối cùng, tùy thuộc vào thành phần và nồng độ của các chất độc hại, chúng được thu gom để cô lập, thiêu hủy hoặc tước nền.
Dùng phương pháp sinh hóa xử lý bùn thải nguy hại
Phương pháp xử lý sinh hóa này có hàm lượng kỹ thuật cao, ít ứng dụng, giá thành cao và các bước quy trình phức tạp. Tuy nhiên, việc xử lý hiệu quả hơn và ít gây hại cho môi trường hơn.
Chôn lấp là cách xử lý bùn thải nguy hại để tránh thải ra môi trường, bùn thải này có thể được đóng gói hoặc đóng rắn để đảm bảo an toàn trước khi chôn lấp. Nơi chôn bùn thải cũng cần phải xem xét kỹ địa hình, thổ nhưỡng, thủy văn…và hạn chế ở những khu vực gần khu dân cư, đất trồng lương thực, nguồn nước, đất sinh hoạt…và có biện pháp kiểm soát các chất, khí độc hại, chất độc hại bị rò rỉ hay thẩm thấu,...
Xử lý bùn thải xuống giếng sâu: Do tính không thấm của thành đá, chất thải lỏng chủ yếu có thể ngấm vào vật liệu đá xốp và tách ra khỏi nguồn nước...Sử dụng phương pháp này rất tốn kém, khó kiểm soát và có thể gây ô nhiễm môi trường.
Chôn lấp là phương pháp xử lý bùn thải hiệu quả
✔️ Nhiệt độ buồng đốt trên 800 độ C sẽ giảm 80 - 90% chất thải, sinh ra N2, CO2, hơi nước và tro xỉ.
✔️ Đốt trong thùng phuy quay các chất rắn, cặn, bùn hoặc chất lỏng nguy hại ở nhiệt độ khoảng 1.000 độ C.
✔️ Đốt với xúc tác ở nhiệt độ dưới 537 độ C để tăng tốc độ oxi hóa. Thường được sử dụng cho chất thải lỏng.
Xử lý bùn thải bằng phản ứng nhiệt
Với phương pháp xử lý bùn thải này sẽ được trộn với các vật liệu thông thường khác và được sử dụng trong các lò nung, lò luyện, xi măng, nồi hơi, lò nung thủy tinh,...
Một phương án có thể hiểu theo nghĩa sâu hơn là sử dụng phương pháp nhiệt phân để phá hủy hoặc biến đổi hóa học bằng cách nung nóng trong điều kiện không có oxy. Tại thời điểm này có 2 giai đoạn như sau:
✔️ Giai đoạn khí hóa tách các thành phần dễ bay hơi như khí dễ cháy và hơi nước khỏi các thành phần cháy không bay hơi và tro.
✔️ Công đoạn còn lại là đốt các nguyên liệu còn lại ở nhiệt độ thích hợp để tiêu diệt các chất độc hại.
Đối với phương pháp nhiệt phân, nhiệt độ có thể cao tới 10.000 độ C nếu tiến hành bằng hồ quang plasma. Đủ để tiêu hủy chất thải độc hại cao và sau đó thải ra khí H2, CO, axit và tro.
Dùng bùn thải nguy hại làm nhiên liệu
Với phương pháp này, các chất bẩn sẽ được cố định về mặt hóa học và loại bỏ tính linh động.
Vật chất sau đó được cô lập bởi một lớp vỏ ổn định, tạo thành một tổng thể hoàn chỉnh. Các chất kết dính vô cơ đóng rắn thường được sử dụng là: xi măng, vôi, pozzolan, thạch cao, silicat,...
Các chất kết dính hữu cơ thường được sử dụng là: nhựa epoxy, polyester, nhựa đường, polyolefin, ure-fomanđehit...
Ổn định hóa rắn bùn thải nguy hại
Phương pháp xử lý bùn cặn trong nước thải này được sử dụng để làm bay hơi chất lỏng có chứa các chất độc hại. Bằng cách cung cấp nhiệt cho chất lỏng để làm bay hơi và giảm lượng chất thải được thải bỏ cuối cùng.
Bùn thải nguy hại được xử lý bằng phương pháp kết tủa, chuyển hóa chất hòa tan thành chất không hòa tan thông qua phản ứng của các chất hóa học. Một phản ứng hóa học diễn ra để lắng và tạo ra bùn khi nó lắng xuống. Sau đó, chúng tôi sẽ hút chúng ra.
Sử dụng cách kết tủa bùn thải nguy hại
Bùn thải thường cần được kiểm tra các thành phần có hại. Công việc này có thể xác định bùn thải có phải là bùn thải độc hại hay không, mã độc nào? Và lập phương án xử lý bùn thải tương ứng. Điều này được quy định tại Thông tư 36/2015/TT-BTNMT.
Bùn có thể được san lấp, chôn lấp hoặc tái sử dụng nếu các thành phần nguy hại trong bùn thấp hơn giới hạn quy định tại QCVN 50:2013/BTNMT.
Nếu các thành phần nguy hại trong bùn lớn hơn hoặc bằng giới hạn quy định tại QCVN 50:2013/BTNMT thì đây là bùn nguy hại và phải được thu gom và xử lý. Theo thành phần chất độc hại mà có phương án xử lý phù hợp. Việc thu gom và xử lý đó phải do các cơ quan, đơn vị chuyên môn được cấp phép thực hiện.
Quy định chung về cách xử lý bùn thải nguy hại
Trên đây là các cách xử lý bùn thải nguy hại phổ biến nhất hiện nay được nhiều người ưa chuộng, cũng như chính Minh Đức đã áp dụng vào thực tế đối với khách hàng của mình. Hy vọng bài viết trên đây đã phần nào tháo gỡ được nút thắt trong lòng độc giả. Nếu có gì thắc mắc về công nghệ xử lý bùn thải tiên tiến nhất thì đừng ngần ngại gọi ngay cho Minh Đức qua số Hotline 0908887541 để được tư vấn ngay. Tổng đài viên của Minh Đức luôn có mặt để phục vụ Quý khách 24/24 tất cả các ngày trong tuần và lễ tết.
Tags: quy trình xử lý bùn thải, quy định xử lý bùn thải, vi sinh xử lý bùn nước thải, bùn vi sinh xử lý nước thải, công nghệ xử lý bùn thải, xử lý bùn thải công nghiệp