Rác thải nông nghiệp là gì? Quy trình xử lý rác thải nông nghiệp hiệu quả

Vậy còn bạn thì sao nhỉ? Bạn đã có thể định nghĩa được rác thải nông nghiệp là gì và quy trình xử lý rác thải nông nghiệp ra sao chưa? Nếu như cũng có chung mối bận tâm như trên thì có thể dành ra chút ít thời gian của bản thân để cùng chúng tôi nghiên cứu câu trả lời đúng nhất thông qua nội dung của bài viết dưới đây nhé!
 

Có thể trả lời cho nghi vấn định nghĩa về chất thải, rác thải nông nghiệp là gì như sau:

Đó là tất cả các loại chất thải bắt nguồn từ các hoạt động trong trồng trọt (cỏ, rơm, vỏ thuốc trừ sâu, bao bì đựng phân bón, chai lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật,...) và các hoạt động trong chăn nuôi (thức ăn thừa của động vật, kim tiêm, phân gia súc gia cầm, thuốc tăng trọng,...) được thải ra môi trường xung quanh hàng ngày.
 

Rác thải nông nghiệp là gì?
 

Với nhu cầu tiêu dùng càng ngày càng tăng cao, ngành nông nghiệp đang được nâng cấp và không ngừng mở rộng nhằm phục vụ các nhu cầu thiết yếu đó. Nhưng sự phát triển tràn lan và thiếu hụt sự quản lý đúng đắn dẫn đến nhiều hậu quả trầm trọng.
 

Tình trạng rác thải nông nghiệp hiện nay

Những người dân làm ngành nông nghiệp trong quá trình trồng trọt, chăn nuôi, canh tác đã vô tình xả ra bên ngoài môi trường những chất thải nông nghiệp cực kỳ nguy hại mà không được thông qua bất kỳ quy trình xử lý nào. Điều này đã dẫn đến các hệ lụy vô cùng nghiêm trọng không chỉ đối với hệ sinh thái mà còn đối với sức khoẻ của con người.
 

Có khá nhiều biện pháp để phân chia nhóm những loại chất thải nông nghiệp. Cụ thể chúng ta có thể thấy dưới đây:

- Nếu như phân loại dựa trên nguồn gốc phát sinh  thì bao gồm: Chất thải trong ngành trồng trọt và chất thải trong ngành chăn nuôi.

- Nếu như phân loại dựa trên đặc tính thì bao gồm: Rác thải nông nghiệp thông thường và rác thải nông nghiệp nguy hại.

Để có thể nhận biết rõ hơn về mỗi nhóm chất thải nông nghiệp, bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nội dung tiếp theo của bài viết ngày hôm nay.
 

Toàn bộ các loại chất thải được thải ra trong quá trình trồng trọt, canh tác và thu hoạch hoa màu, thâm canh lúa nước, trồng cây ăn quả,...đều có thể gọi chung đó chính là rác thải trong lĩnh vực trồng trọt.
 

Rác thải nông nghiệp trong lĩnh vực trồng trọt

Dựa theo thống kê của những cơ quan chức năng, cả nước ta đã sản xuất khoảng 47 triệu lương thực trong mỗi năm, trên 5 triệu tấn rau củ và thải ra bên ngoài môi trường sống khoảng trên 84.5 triệu tấn rác thải bao gồm thân ngô, rơm rạ, lá mía, bao bì, cỏ chai thuốc bảo vệ thực vật,...

Trong khi đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã đưa ra số liệu rằng có đến khoảng gần 70% chất thải trong ngành trồng trọt chưa được qua xử lý đã thải trực tiếp ra môi trường sống xung quanh.
 

Rác thải trong lĩnh vực chăn nuôi là gì? Đáp án đó chính là tổng hợp của các loại rác thải bắt nguồn trong quá trình nuôi trồng thủy hải sản, gia súc và gia cầm,... của bà con nông dân.

Dựa trên ước tính của cơ sở về sinh lý vật nuôi với những số liệu thống kê có xác minh khoa học, mức phân thải trung bình của lợn mỗi ngày khoảng 1,5 cân/ con; của trâu, bò khoảng 15 cân phân/ con; gia cầm khoảng 0,2 cân/ con.
 

Rác thải nông nghiệp trong lĩnh vực chăn nuôi

Dựa theo các số liệu trên có thể chắc chắn rằng, chất thải tăng tỷ lệ thuận với tốc độ và quy mô trong ngành chăn nuôi. Với tổng số đàn vật nuôi trong nước ta hiện nay, số lượng phân phát thải ra môi trường trung bình khoảng hơn 95 triệu tấn/ năm, vài trăm triệu tấn rác thải khí, vài chục tỷ chất lỏng. Tuy nhiên, việc kiểm soát và quản lý chất thải nông nghiệp trong ngành chăn nuôi vẫn chưa được chú trọng và quan tâm đúng mức.
 

Đó là các loại chất thải bắt nguồn trong lĩnh vực nông nghiệp có chứa những thành phần không gây hại, hay có chứa những thành phần gây hại nhưng chưa vượt quá ngưỡng rác thải nguy hại dựa trên quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Ví dụ như:

- Trong ngành trồng trọt: Thực vật chết, lõi ngô, bao bì đựng phân bón, trấu, cám, cỏ bị xén, cành cây bị tỉa, rơm rạ,...

- Trong ngành chăn nuôi: Rác thải do giết mổ động vật, chế biến thủy sản, chế biến sữa, thức ăn của động vật và gia súc, gia cầm,...
 

Rác thải nguy hại trong lĩnh vực nông nghiệp là các loại rác thải trong thành phần bao gồm những yếu tố có hại đến sức khỏe của con người và môi trường sống xung quanh chúng ta như gây ngộ độc, lây nhiễm, ăn mòn, dễ cháy nổ,...

Một vài loại chất thải nông nghiệp nguy hại có thể nói đến ví dụ như chai lọ đựng thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc diệt côn trùng, thuốc tăng trọng, dụng cụ tiêm, mổ còn dính máu và dịch sinh học của các vật nuôi,...Nhóm rác thải nông nghiệp loại này cần phải có biện pháp xử lý khác để tránh làm ô nhiễm môi trường sống và ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.
 

Hiện nay, việc quy định thu gom và xử lý rác thải nông nghiệp không phải là nhiệm vụ của một cơ quan nữa. Thay vì thế, Chính phủ sẽ phân công đều nhiệm vụ cho các Bộ, ngành cùng tham gia xử lý và giải quyết.
 

Quy định thu gom và quản lý rác thải nông nghiệp

Quy trình kiểm soát và xử lý rác thải nông nghiệp thông thường sẽ bao gồm những bước thực hiện sau đây:

- Bước 1: Phân loại

- Bước 2: Lưu giữ

- Bước 3: Tập kết
 

- Bước 4: Trung chuyển

- Bước 5: Xử lý

Ngoài ra, bên trong nghị định số 38/2015/NĐ-CP đã quy định rất rõ ràng về việc thu gom và kiểm soát, quản lý rác thải nguy hại như sau:

- Những bao bì, sản phẩm bao gồm hóa chất độc hại dùng trong lĩnh vực nông nghiệp cần phải được thu gom, lưu giữ, vận chuyển và xử lý dựa theo quy định về quản lý, kiểm soát rác thải nguy hại.

- Với những loại bao bì bao gồm chứa hóa chất bảo vệ thực vật nếu như đã được tẩy sạch các thành phần nguy hại sẽ được kiểm soát, quản lý tương tự như đối với chất thải thông thường.

- Với nước thải bắt nguồn từ hoạt động chăn nuôi cần phải được tái sử dụng nhằm phục vụ cho các hoạt động của ngành trồng trọt dựa theo quy định của Bộ Tài nguyên & Môi trường; Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn.

- Bộ trưởng của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần phải có trách nhiệm kết hợp với Bộ trưởng của Bộ Tài nguyên và Môi trường để có thể hướng dẫn chi tiết về việc thu gom và kiểm soát, quản lý rác thải nông nghiệp.

- Bộ trưởng của Bộ Tài nguyên và Môi trường cần phải có trách nhiệm là ban hành các quy định chi tiết về việc xử lý, loại bỏ các loại bao bì, hóa chất bảo vệ thực vật, phân bón, thuốc thú y,...bắt nguồn từ ngành nông nghiệp.
 

Tình hình quản lý, kiểm soát rác thải nông nghiệp ngày nay đã được quan tâm hơn nhiều mặc dù vậy vẫn còn tồn tại khá nhiều bất cập, rất dễ để có thể nhận ra chất thải trong nông nghiệp bị vứt lan tràn ngay trên những ao hồ, sông ngòi, ruộng, phân thải của gia súc gia cầm xả trực tiếp mà không được qua xử lý. Chính vì thế đã để lại rất nhiều tác động tiêu cực đến môi trường, thí dụ như:
 

Ảnh hưởng của rác thải nông nghiệp tới môi trường

- Gây ra ô nhiễm không khí: Ô nhiễm bắt nguồn từ các chất thải chăn nuôi như phân thải, các thực phẩm thừa chưa được qua xử lý một cách đúng đắn và việc đốt cháy rơm rạ sau mỗi một mùa thu hoạch sẽ làm xuất hiện khí hiệu ứng nhà kính, đây là một trong các lý do khiến  gia tăng nguy cơ biến đổi khí hậu, làm cho trái đất ngày càng nóng hơn.

- Gây ra ô nhiễm môi trường đất: Rác thải từ ngành nông nghiệp và ô nhiễm đất có mối liên hệ mật thiết. Theo các phân tích của các nhà khoa học, hiện nay trung bình những người nông dân dùng 125 cân  đạm và 80 cân lân nguyên chất/ 1ha canh tác, trong số đó cây trồng chỉ có thể hấp thụ được 30%, số còn lại là 70% thì tan trong nước và ngấm xuống lòng đất gây ra ô nhiễm.

- Gây ra ô nhiễm môi trường nước: Những thông tin từ Viện Bảo vệ Thực vật đó là tỷ lệ bám dính của những hóa chất vào bê trong bao bì trung bình là khoảng 1.95%. Việc vứt bỏ bao bì thuốc trừ sâu và hóa chất bảo vệ thực vật một cách bừa bãi không những gây ra ảnh hưởng tiêu cực  đến môi trường đất mà còn có thể gây ra ô nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm.

Ô nhiễm rác thải, chất thải nông nghiệp không những ảnh hưởng vô cùng xấu tới môi trường đất mà còn để lại rất nhiều hệ lụy khôn lường cho hệ sinh vật và đời sống của loài người. Nào thì nguy cơ tuyệt chủng, biến đổi khí hậu, nào thì gia tăng bệnh tật,...sẽ kéo theo khá nhiều hậu quả trầm trọng, là thách thức lớn của toàn bộ nhân loại.

Xem thêm Khái niệm rác thải y tế và quy trình xử lý chúng an toàn nhất
 

Để ngăn chặn và hạn chế các tác động tiêu cực đến môi trường sống xung quanh, chúng ta cần phải tìm tòi ra các biện pháp xử lý thích đáng. Vậy thì các phương pháp xử lý chất thải nông nghiệp đó là gì? Dưới đây chính là các phương pháp xử lý rác thải nông nghiệp của chúng tôi gửi đến bạn:
 

Các phương pháp xử lý rác thải nông nghiệp hiệu quả hiện nay

 

Đây chính là giải pháp xử lý rác thải nông nghiệp trong ngành chăn nuôi vô cùng tối ưu, vừa có thể hạn chế được số lượng rác thải xả bừa bãi ra bên ngoài môi trường gây hiệu ứng nhà kính, vừa có thể tận dụng được khí biogas để làm nhiên liệu nấu nướng và thắp sáng nhằm phục vụ cho nhu cầu của cuộc sống.
 

Công nghệ xử lý rác thải nông nghiệp này tổng cộng có 3 thiết bị chính là:

- Máy băm chặt

- Bếp khí hóa

- Máy sấy năng lượng mặt trời

Quy trình xử lý chất thải nông nghiệp khá dễ dàng, trước hết chúng ta cần cho rơm,rạ,...vào bên trong máy băm chặt tiếp theo hãy sử dụng máy sấy nhằm sấy khô chúng, cuối cùng là đưa vào bếp khí hóa tạo nhiệt lượng để có thể đun nấu hay tạo ra than bán hoạt tính để làm phân bón cho các loại cây trồng.
 

Biện pháp xử lý chất thải nông nghiệp này được sử dụng nhằm chế biến các chất thải sinh học ví dụ như rau củ quả thải bỏ, phân chuồng,...Điểm mạnh của nó chính là vừa có thể loại bỏ chất thải, vừa có thể tạo thành thức ăn cho các loại gia súc và phân bón tăng dưỡng chất cho đất. Bên cạnh đó, giun quế còn có thể sử dụng để làm thức ăn cho gia cầm hay mang đi bán để có thể tăng thêm thu nhập cho người nông dân.
 

Xử lý rác thải nông nghiệp bằng ruồi lính đen và giun quế

 

Chắc hẳn mô hình thu gom chất thải nông nghiệp này còn đang khá xa lạ với rất nhiều người, nhưng đây lại là một trong những biện pháp xử lý rác thải được ưu tiên thử nghiệm áp dụng tại nhiều địa phương để có thể hạn chế rác thải từ các vật nuôi, đồng thời tăng cao năng suất trong lĩnh vực chăn nuôi, đem đến hiệu quả kinh tế cao.
 

Công nghệ xử lý chất thải nông nghiệp sử dụng phân bón hữu cơ được tiến hành tại chỗ. Để làm tăng hiệu quả, bạn cần phải sử dụng các tấm toptex – một loại vải không dệt có khả năng đẩy nhiệt độ ủ bên trong lên tới 60 đến 70 độ C, trong khi đó vẫn bảo đảm cho không khí lưu thông được trong và ngoài đống ủ. Lúc này, những loại vi sinh vật tạo ra khí nhà kính CH4.
 

Xử lý rác thải nông nghiệp bằng công nghệ ủ phân cao nhiệt

 

Biện pháp xử lý này làm gia tăng kháng sâu bệnh, đồng thời cũng bảo vệ được dưỡng chất cho đất. Để từ đó, bà con nông dân sẽ hạn chế được số lượng thuốc trừ sâu cho các loại hoa màu và cây trồng và hạn chế tình trạng những loại hóa chất bị lạm dụng quá độ gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường nước và môi trường đất.

Hy vọng rằng qua bài viết ngày hôm nay, bạn sẽ có thể hiểu được những kiến thức liên quan đến chất thải nông nghiệp là gì và quy trình xử lý rác thải nông nghiệp hiệu quả trong lĩnh vực chăn nuôi hay trồng trọt nhé!